Σε αυτό το άρθρο θα προσπαθήσουμε να γνωρίσουμε τα θαμνοκοπτικά μηχανήματα ή αλλιώς χορτοκοπτικά. Θα αναφερθούμε στις κατηγορίες, στα μέρη του (δηλαδή από τι αποτελείται), στη λειτουργία του, στη σωστή χρήση και συντήρησή του.
Ας ξεκινήσουμε λοιπόν με τις κατηγορίες.
Τα θαμνοκοπτικά διακρίνονται ανάλογα με τον τύπο κινητήρα τους σε
Βενζινοκίνητα
Βασικό πλεονέκτημα είναι η αυξημένη ισχύ και ροπή για πολλές ώρες απαιτητικής και σκληρής εργασίας και μεγάλη αυτονομία, που προσφέρει ο δίχρονος κινητήρας. Τα μειονεκτήματά τους είναι ο αυξημένος θόρυβος λειτουργίας τους, τα καυσαέρια που παράγουν, υψηλό κόστος χρήσης και συντήρησης, που συχνά δυσκολεύουν την χρήση τους σε ένα αστικό κέντρο.
Ηλεκτρικά
Βασικό πλεονέκτημα είναι το χαμηλό βάρος, η αθόρυβη και χωρίς καυσαέρια λειτουργία, το χαμηλό κόστος χρήσης και συντήρησης. Απαραίτητη η παρουσία ηλεκτρικού ρεύματος (μπαλαντέζα), ενώ ο ηλεκτρικός τους κινητήρας δεν προορίζεται για πολύωρη σκληρή εργασία. Προτείνονται για μη απαιτητικές εργασίες (κήπους).
Μπαταρίας
Τα πλεονεκτήματά τους είναι η αθόρυβη και χωρίς καυσαέρια λειτουργία τους, και η ανεξαρτησία τους από μπρίζες και καλώδια. Το μεγάλο τους μειονέκτημα είναι ότι η χρήση τους εξαρτάται από την μπαταρία τους και από το πόσο φορτισμένη είναι. Δεν προορίζεται για πολύωρη σκληρή εργασία.
Ένα θαμνοκοπτικά μηχάνημα αποτελείται από τα εξής μέρη:
Κινητήρας
Δίχρονος βενζινοκινητήρας (χρήση μίξης βενζίνης και λάδι 2Τ)
Τιμόνι χειρισμού
Ρυθμιζόμενο με χειρολαβές για να το κρατάμε σταθερά. Η δεξιά χειρολαβή έχει το γκάζι, την ασφάλεια γκαζιού και το διακόπτη λειτουργίας.
Κοντάρι
Στο εσωτερικό του φέρει τον άξονα μετάδοσης κίνησης της κεφαλής μέσω της γωνιακής.
Προφυλακτήρας
Σκοπός του είναι να προφυλάσσει τον χειριστή από εκτινασσόμενα κομμένα χόρτα ή μικρές πέτρες. Επίσης φέρει πάνω του το μαχαίρι κοπής της μεσινέζας.
Κεφαλή
Το εξάρτημα από το οποίο περιστρέφεται και από τις δύο τρύπες της βγαίνουν τα άκρα της μεσινέζας.
Μεσινέζα (ή κλωστή ή πετονιά)
Το κορδόνι (σε διάφορα μεγέθη, σχήματα και χρώματα) που με την περιστροφή του σε μεγάλες ταχύτητες έρχεται σε επαφή με τα χόρτα και τα κόβει.
Η αρχή λειτουργίας του θαμνοκοπτικού είναι σχετικά απλή. Ο βενζινοκινητήρας παράγει την κίνηση, η οποία μέσω ενός συστήματος συμπλέκτη (φερμουιτ) – άξονα – γωνιακή μεταδίδεται στην κεφαλή. Η κεφαλή περιστρέφεται με πολύ μεγάλη ταχύτητα (11.000-12.000rpm) και μαζί με αυτήν τα κομμάτια μεσινέζας που συγκρατεί τα οποία με την τόση μεγάλη ταχύτητα που περιστρέφονται κόβουν τα χόρτα.
Θαμνοκοπτικά
Τα σωστά βήματα για την εκκίνηση του θαμνοκοπτικού είναι τα εξής
- Σχολαστικός καθαρισμός του εξοπλισμού κοπής και του προφυλακτήρα από υπολείμματα κομμένου χόρτου.
- Έλεγχος κατάστασης του μαχαιριού που καθορίζει το ενδεδειγμένο μήκος της μεσινέζας.
- Έλεγχος του εξοπλισμού κοπής ότι είναι σωστά κεντραρισμένος και δεν έχει ρωγμές (ειδικά ο μεταλλικός δίσκος). Εξοπλισμός που δεν είναι κεντραρισμένος προκαλεί κραδασμούς που μπορεί να έχουν σαν αποτέλεσμα εκτεταμένη φθορά στο μηχάνημα.
- Έλεγχος και πλήρωση γράσου (όποτε απαιτείται) της γωνιακής μετάδοσης κίνησης ανά 10 ώρες λειτουργίας.
- Έλεγχος και καθαρισμός ή αντικατάσταση του φίλτρου αέρα όποτε απαιτείται.
- Έλεγχος του μπουζί πριν την έναρξη της εργασίας της νέας σεζόν και αντικατάσταση αν αυτή απαιτείται.
- Έλεγχος διαρροής καυσίμου από το δοχείο ή τα σωληνάκια καυσίμου.
- Έλεγχος του κορδονιού εκκίνησης για φθορά και σωστή επαναφορά.
- Έλεγχος μη περιστροφής του εξοπλισμού κοπής στο ρελαντί.
1. Προετοιμασία του μηχανήματος
- Ετοιμάζετε μείγμα αμόλυβδης βενζίνης και λαδιού μίξης για δίχρονους κινητήρες (προτιμάμε λάδι υψηλών προδιαγραφών ημί- ή πλήρως συνθετικό) στην αναλογία που προτείνει ο κατασκευαστής (1:50, 1:40 ή 1:20). Συνήθως είναι 50:1 πράγμα που σημαίνει ότι στο 1 Lt βενζίνης αναμιγνύουμε 20 ml λάδι μίξης.
- Καλό είναι να αποφεύγετε ακατάλληλα δοχεία για αποθήκευση καύσιμου (όπως μπιτόνια νερού, λαδιού κα), και να προτιμάτε τα ειδικά (κόκκινα συνήθως) μπιτόνια για την αποθήκευση και την μεταφορά καύσιμου (διαθέσιμα σε 5-10-20l)
- Έπειτα τοποθετήστε το μείγμα στο δοχείο καυσίμου
- Τσεκάρουμε και ενδεχομένως λιπαίνουμε τη γωνιακή κεφαλή με ειδικό γράσο (γρασσογραφίτης σε σωληνάριο)
Είστε στον σωστό δρόμο….το μόνο που μένει να κάνετε είναι να ακολουθήσετε βήμα- βήμα τις παρακάτω οδηγίες για να αποφύγουμε «μπουκώματα» και επίσκεψη στο συνεργείο!!!
2. Εκκίνηση
α) Με κρύο κινητήρα.
- Γυρίστε το διακόπτη στη θέση ON και ενεργοποιήστε το τσοκ
- Εάν το θαμνοκοπτικό σας διαθέτει φούσκα (πουάρ) για την αντλία καυσίμου πιέστε την μερικές φορές έως ότου το καύσιμο να γίνει ορατό μέσα στη φούσκα και να εισέλθει μέσα στο καρμπυρατέρ. Συνήθως την βρίσκετε κοντά στο φίλτρο αέρα, κάτω από το καρμπυρατέρ.
- Τοποθετήστε το θαμνοκοπτικό στο έδαφος. Με το αριστερό σας χέρι κρατήστε σταθερά το θαμνοκοπτικό στο έδαφος και με το δεξί σας χέρι τραβήξτε το σχοινί της μίζας μερικές φορές μέχρι να ακουστεί ένα ‘’σκάσιμο’’ από τον κινητήρα.
- Έπειτα απενεργοποιήστε το τσοκ και ξανατραβήξτε το σχοινί της μίζας δυνατά και απότομα και το θαμνοκοπτικό σας πήρε μπροστά.
- Πατήστε το γκάζι μερικές φορές για να αποκτήσετε την αίσθηση για τον τρόπο με τον οποίο το θαμνοκοπτικό αντιδρά στο γκάζι.
β) με ζεστό κινητήρα.
Όταν ο κινητήρας είναι ζεστός, δεν χρειάζεται η χρήση του τσοκ για την εκκίνηση. Απλά τραβήξτε το σχοινί της μίζας.
Η σωστή συντήρηση του σημαίνει υψηλή απόδοση, χαμηλό κόστος χρήσης, εξοικονόμηση χρημάτων στο service και μακροζωία. Να επισημάνουμε ότι θα πρέπει να ακολουθείτε και τις οδηγίες συντήρησης του εκάστοτε κατασκευαστή και εντός των προκαθορισμένων χρονικών ορίων όπως αναγράφονται στο βιβλίο που συνοδεύει με κάθε αγορά το μηχάνημα.
Τα βήματα για την σωστή συντήρηση είναι:
- Σχολαστικός καθαρισμός του εξοπλισμού κοπής και του προφυλακτήρα από υπολείμματα κομμένου χόρτου.
- Έλεγχος κατάστασης του μαχαιριού που καθορίζει το ενδεδειγμένο μήκος της μεσινέζας.
- Έλεγχος του εξοπλισμού κοπής ότι είναι σωστά κεντραρισμένος και δεν έχει ρωγμές (ειδικά ο μεταλλικός δίσκος). Εξοπλισμός που δεν είναι κεντραρισμένος προκαλεί κραδασμούς που μπορεί να έχουν σαν αποτέλεσμα εκτεταμένη φθορά στο μηχάνημα.
- Έλεγχος και πλήρωση γράσου (όποτε απαιτείται) της γωνιακής μετάδοσης κίνησης ανά 10 ώρες λειτουργίας.
- Έλεγχος και καθαρισμός ή αντικατάσταση του φίλτρου αέρα όποτε απαιτείται.
- Έλεγχος του μπουζί πριν την έναρξη της εργασίας της νέας σεζόν και αντικατάσταση αν αυτή απαιτείται.
- Έλεγχος διαρροής καυσίμου από το δοχείο ή τα σωληνάκια καυσίμου.
- Έλεγχος του κορδονιού εκκίνησης για φθορά και σωστή επαναφορά.
- Έλεγχος μη περιστροφής του εξοπλισμού κοπής στο ρελαντί.
Εμείς αυτό που μπορούμε να σας συμβουλέψουμε είναι να προσέχετε πολύ την ποιότητα του λαδιού μίξης στη σωστή αναλογία του καθώς και το κατάστημα από το οποίο θα το προμηθευτείτε.
Ανταλλακτικά Θαμνοκοπτικών
Σωστή αποθήκευση θαμνοκοπτικού μηχανήματος
Όταν θέλετε να αποθηκευσετε το θαμνοκοπτικό σας και δεν πρόκειται να το χρησιμοποιήσετε για πάνω από 15-20 μέρες αδειάστε το ρεζερβουάρ του από το καύσιμο και βάλτε το μπροστά ούτως ώστε να κάψει το εναπομείναν καύσιμο στο καρμπυρατερ του. Αν μείνει καύσιμο στο καρμπυρατέρ για μεγάλο χρονικό διάστημα, αυτό προκαλεί διάφορες οξειδώσεις με αποτέλεσμα τη μη σωστή λειτουργία του θαμνοκοπτικού και την πρόκληση βλαβών.
Απαραίτητος εξοπλισμός ασφαλείας
Κατά την εργασία με το θαμνοκοπτικό, είναι απαραίτητο να παίρνουμε τις κατάλληλες προφυλάξεις προς αποφυγή τραυματισμού.
- Ιμάντας ή εξάρτηση. Περιλαμβάνεται στην συσκευασία και χρησιμεύει για να αναρτείται το θαμνοκοπτικό στο σώμα σας.
- Μάσκα για την προστασία του προσώπου σας από εκτινασσόμενα χόρτα ή πέτρες (διαθέσιμη με σίτα ή τζάμι PVC, με ή χωρίς ενσωματωμένες ωτοασπίδες)
- Ωτοασπίδες για την προστασία της ακοής σας
- Γάντια για την προστασία των χεριών σας αλλά και για τη μείωση των κραδασμών
- Αν έχετε ευαισθησίες αναπνευστικού ή αλλεργίες, καλό έιναι να χρησιμοποιήσετε και τις κατάλληλες μάσκες προστασίας της αναπνοής.
- Χρήσιμα μπορούν να σας φανούν οι ειδικές πλαστικές ποδιές (χαμηλού κόστους) και κάποιες επικαλαμίδες που προστατεύουν το σώμα μας από την εκτίναξη μικρών χόρτων, κλαδιών η ακόμα και μικρές πέτρες.